طبقات حکاکی (1)
اگر در فروشگاه جواهرسرا چند دقیقه وقت گذرانده باشید حتما متوجه خواهید شد که محصولات ما که آثار دست ساز هستند و با توجه به عوامل مختلفی قیمت گذاری شده اند . چرا که محصول دست ساز بر خلاف محصولات ماشینی و صنعتی که قیمت ثابتی دارند ، بنا بر میزان هنر به کار گرفته شده در آن ها و بسیاری عوامل دیگر قیمت گزاری شده و بر اساس کیفیت طبقات متفاوتی بودند .
حکاکی درجه پنجم
در این مقاله قصد داریم به صورت اجمالی حکاکی های درجه پنجم ، چهارم و سوم را بررسی کنیم . به همین منظور ابتدا میپردازیم به حکاکی های ابتدایی و کوچه بازاری هایی که با قیمت های بسیار ناچیز عرضه میشوند . شاید اگر از غالب افراد جامعه بپرسیم با شنیدن کلمه ی انگشتر چه تصویری در ذهن ما متبادر میشود ، بی درنگ پاسخ بدهد و بگوید : دست فروشان بازار حرم حضرت شاه عبد العظیم یا مغازه های اطراف حرم امام علی بن موسی الرضا علیه السلام . غالب حکاکی هایی که در این مجامع غیر تخصصی یا با تخصص کمتر وجود دارد کیفیت های درجه پنجم است که ما چند نمونه از آن را آماده کرده و به اشتراک میگذاریم . البته استثنائاتی هم وجود دارد و گاهی نیز مشاهده میشود عزیزان فروشنده در مراکز فوق ، محصولات با کیفیت تری نیز برای فروش عرضه کرده اند ، اما ما بر اساس مشاهدات میدانی از چند نمونه تصویر برداری و معرفی کرده ایم.
این نوع حکاکی معمولا از پنج هزار تومان شروع میشود و گاهی تا سقف 50 هزار تومان هم خرید و فروش شده است . متاسفانه مردم عزیزی که در اثر عدم آگاهی از این هنر ارزشمند ، این محصولات را خریداری کرده اند غالبا به ما مراجعه کرده و قصد فروش و یا معاوضه ی کالایشان را دارند .
جواهرسرا این آمادگی را دارد تا با خرید این محصولات از مشتریان ، محصول با کیفیت تری به ایشان عرضه نماید .اما باید بدانیم که این صنعت تخصصی از توان و کشش دست فروشی خارج است . همانگونه که فروش خودرو های لوکس توسط دست فروش های محترم امری غیر قابل تصور است .
کیفیت های حکاکی فرا تر از این را باید در مغازه هایی که به صورت تخصصی بر سر مسئله خط و حکاکی کار نکرده اند بلکه تخصص ایشان انگشتر به معنای عمومی است . خاصیت این نوع حکاکی عدم رعایت اصول پایه ی خطاطیست . اما لازم به ذکر است که تفاوت حکاکی درجه چهارم و درجه پنجم نظم بیشتر این نوع حکاکی است .
ویژگی دیگر این نوع حکاکی ، عدم وجود تذهیب در حکاکی است . شاید دلیل این امر را بتوان عدم تسلط حکاک به تذهیب دانست .
حکاکی درجه سوم
از نظر کارشناسان ما ، حکاکی درجه سوم ،شامل حکاکی های ماشینی و حکاکی های دستی با کیفیت تر از درجه چهارم است . اگر برای شما هم سوال پیش آمد که چگونه ممکن است هنر دست را درجه پنجم و چهارم دانست اما حکاکی های بی روح ماشینی را درجه سوم خواند ؟جواب روشن است . از نظر کارشناسان اثر دست ارزشمند تر از آثار غیر دستی و صنعتی است اما به این شرط که پایه ها و ابتدایی ترین اصول هنر در آن رعایت شده باشد و تردیدی نیست که حکاکی های درجه پنجم و چهارم فاقد این پایه های ابتدایی هستند .
حکاکی های ماشینی به وسیله ی لیزر ، cnc و اصطلاحا شابلون زنی تولید میشوند که تصاویر چند نمونه از آن ها را مشاهده میفرمایید .حکاکی های دست نویس در این مرتبه اصول پایه ی حکاکی را مراعات کرده اند اما هنوز موفق به رعایت اصول زیبایی حکاکی و خطاطی نشده اند .